‘Probiotisch wonderdrankje’ klinkt misschien als het goedje van kwakzalvers die vroeger met een rammelende kar van dorp naar dorp struinden. Maar ik kan je geruststellen. Brooddrank is werkelijk een wonderdrankje, eentje van de probiotische soort die de darmen, tegenwoordig ons tweede brein genoemd, meer dan verzorgen. De herontdekking van een gefermenteerde drank op basis van granen was de verdienste van Herr Wilhelm Kanne, een man die geen academische opleiding genoot maar geleid werd door een innerlijke roeping. Van autodidacten moet de wereld het soms hebben …
De bakkerij van familie Kanne ontstond in 1904 in Westfalen. Niets liet in zich vermoeden dat dat kleine bakkerijtje in Westfalen zou uitgroeien tot een bijzonder duurzame onderneming met 400 werknemers en 30 vestigingen met alles erop en eraan, zoals een milieuacademie en een etalagekast vol prijzen en onderscheidingen. De kiem van succesverhaal ontstond in de jaren ‘60 toen kleinzoon Wilhelm Kanne experimenteerde met het fermenteren van broodgranen. Hij was altijd nieuwsgierig en bezig met iets nieuws. ‘Ik wil een product maken voor de menselijke gezondheid.’ Zijn levensmissie accelereerde toen Russische oorlogsrepatrianten hem vertelden over het drankje kwass’ (kvas in het Russisch). Kvas is een gefermenteerde drank gemaakt op basis van water, roggemeel en mout, die een gistingsproces doormaakt. Soms wordt het ook bereid met zwart brood en toevoeging van seizoensfruit (peren, aardbeien, bessen) of wanneer er geen fruit voorhanden is, rozijnen. Vaak wordt het gekruid met munt of zelfs berkensap. Het wordt al eeuwen in Rusland genuttigd om ziekten te voorkomen.
Maar het liep zeker niet meteen van een leien dakje. Wilhelm Kanne was niet tevreden met de resultaten van zijn experimenten. Sommige fermentaties mislukten, de resultaten waren niet gelijkmatig. Het werkte gewoonweg niet goed. Wat deed hij fout? Er vergingen nog enige jaren van ontwikkeling voordat de fermentaties lukten en de Kanne Bio Brottrunk, zoals wij die vandaag de dag kennen, in productie kon worden genomen. Begin jaren tachtig van de vorige eeuw presenteerde Wilhelm Kanne voor het eerst en met volle trots zijn Original Kanne Brottrunk® aan het publiek. Hij experimenteerde toen al meer dan 20 jaar met de fermentatie van broodgranen omdat hij volledig overtuigd was van de gezondheidsbevorderende effecten van melkzure producten.
Hij maakte aanvankelijk geen reclame maar het nieuws over dit geneeskrachtige drankje verspreidde zich snel. Door de ‘booming business’ doken echter andere problemen op. Al snel kon men met de productie niet meer aan de vraag voldoen. Het probleem was de lange fermentatietijd. Je moet meerdere maanden plannen en de productie kon daardoor niet snel op de groeiende vraag reageren. Daarnaast was er een tekort aan biologische granen. Destijds waren er nauwelijks biologische graanboeren. Er zat dus niets anders op voor Wilhem Kanne om de grote boeren in zijn omgeving te overtuigen aan biologische landbouw te doen. Het was toen niet eenvoudig om de boeren te laten overstappen van conventionele naar biologische landbouw, maar het lukte hem uiteindelijk. En dan restte er voor de bakkerszoon en -kleinzoon niet anders nog dan waarvoor hij in de wieg was gelegd: bakken! En dat is wat de bakkerij vandaag nog steeds doet: het bakken van levendig zuurdesembrood uitsluitend voor het vervaardigen van de brooddrank.
Wat zo bijzonder is aan Kanne brooddrank is dat door de maandenlange fermentatie een unieke ‘broodzuurbacterie’ ontstaat, die onder de elite van de melkzure bacteriën kan gerekend worden, volgens een Duitse professor die het hele brooddrankverhaal grondig onderzocht. Normaal bevatten lacto-gefermenteerde groenten (pickle) een licht gehalte aan vit. B12 maar bij brooddrank ligt dit hoger. Het bedrijf Kanne laat heel regelmatig analyses in voedingslabo’s uitvoeren en vit. B12 komt er steeds in vrij hoge dosering uit. Aangezien het een natuurproduct is, kan het gehalte soms wel schommelen. Daardoor dient men na een analyse de waarde soms licht naar beneden bijstellen, zoals naar 0,106µg/100ml op het etiket, maar dat is dan nog vrij hoog.
Kanne beveelt 3x 150 ml brooddrank per dag. Het kan puur maar ook aangelengd met een vruchten- of groentensap genomen worden, of water. Hieronder vind je een lekker probiotisch aperitiefje van brooddrank met appelsap.
Om het vit. B12 gehalte volledig te laten afhangen van brooddrank zou ik sowieso voorzichtig zijn en regelmatig de vitamine laten controleren. Er is nog geen vegan wondermiddel ontdekt om vit. B12 volledig aan te voeren maar brooddrank komt wel aardig in de buurt; Daarnaast is het weldaad voor de darmen, als krachtig probioticum waardoor ook het immuniteitssysteem in darm wordt versterkt. Door de darmflora te verzorgen geschiedt er tevens een betere opname van voedingsstoffen. En zoals de oude Grieken het reeds verwoorden, een gezonde darm is de basis voor een goede gezondheid! ‘Alle ziektes komen uit de darm’ was de legendarische uitspraak van Hippocrates, onze Westeuropese vader van de geneeskunde. Ik denk dat de oude Chinezen het hierover ook eens waren.
Wie echter de fermentatiekriebels voelt, kan ook zelf brooddrank maken! Heb je een restje vitaal desembrood, dan kan je aan de slag. Het is niet moeilijk maar het vraagt tijd en geduld. En daarnaast ook een beetje zorg. Fermentaties vertroetel je als een pasgeboren baby, of toch bijna. Met het recept hieronder kan het in principe niet mis gaan. En zo’n bokaal met het gistende wonderdrankje pronkt op de keukenplank, misschien tussen andere pruttelende fermentaties? Voel je alvast een fermentoloog, een kwakzalver of wat dan ook. Verzorg gewoon jezelf!
Brooddrank
Ingrediënten :
- 175-180 g of 2 à 3 niet te dunne sneden desembrood (het is van groot belang dat het zuurdesem of honingdesembrood is, liefst van biologisch-dynamische kwaliteit), in kleine blokjes gesneden
- 1 el citroensap (controleert het process)
- 1 liter lauwwarm water (liefst bronwater)
- 1 tl honing (is voeding voor het fermentatieproces)
- 6- tal biologische rozijnen (bevordert de gisting)
- Glazen bokaal (2 l) met rubber, deksel en slot.
Werkwijze:
- De glazen bokaal vullen met de stukjes brood.
- Giet het warme water erover.
- Voeg de rozijnen toe.
- En het citroensap.
- Dan de pot luchtdicht afsluiten en even opschudden.
- Op een koele plaats laten fermenteren (bijv. kelder).
- De brooddrank moet ongeveer 6 weken rijpen.
- Elke week de bokaal openen om het koolzuur te laten ontsnappen om dan opnieuw goed te sluiten.
- Na de rijpingstijd de brooddrank zeven en in een afsluitbare fles bewaren.
Alcoholvrij probiotisch aperitiefje
Ingrediënten:
- Kannes brooddrank of zelfgemaakte brooddrank
- Bronwater
- Appelsap
- Muntblaadjes of een scheutje berkensap
Vul een glas of kan met 1/3 brooddrank, 1/3 water en 1/3 appelsap. Serveer met muntblaadjes of voeg een scheutje berkensap toe. Santé!